Τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά την πανδημία, η διεθνής κοινότητα, η Ε.Ε στράφηκαν στην αναγκαιότητα της ενίσχυσης των δομών της πολιτικής προστασίας και απαίτησης της πρόληψης των καταστροφών.
Η επιδημία Covid-19 δημιουργησε νέες προκλήσεις για την ανάπτυξη έξυπνων και βιώσιμων πόλεων. Έχει αποδειχθεί ότι δεν αρκεί πλέον να εστιάζουμε μόνο στην παροχή υπηρεσιών για ποιότητα ζωής ή για ένα καλύτερο οικοσύστημα. Πρέπει να προετοιμάσουμε τις πόλεις έτσι ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται, να συντηρούν και να διασφαλίζουν τις υπηρεσίες της πόλης και να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής ενόψει των επικείμενων κινδύνων.
Μεγάλα ποσά διανεμήθηκαν για σχεδια εκτάκτων αναγκών, καθώς και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεων με "έξυπνες" ψηφιακά ενεργοποιημένες υπηρεσίες που συμβάλλουν στην καλύτερη ποιότητα ζωής, ιδιαίτερα με συστήματα προειδοποίησης και αντιμετώπισης κινδύνων (πλημμυρικών φαινομένων, πυρκαγιάς, σεισμού κ.λπ.) εντός των ορίων του δήμου. Αυτο σημαίνει εγκατάσταση Κεντρικού Ενιαίου Συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης πολιτών-χρηστών (πολιτική προστασία, πυροσβεστική, αστυνομία κ.α.) για την διαχείριση κινδύνων (σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές, πανδημίες, έκτακτα καιρικά φαινόμενα κ.λπ.). Το Σύστημα αυτό στοχεύει να αποτελεί δράση αντιμετώπισης οποιουδήποτε είδους κρίσης μετά από μία φυσική καταστροφή, αλλά και προληπτικά σε επιλεγμένα σημεία αυξημένης επικινδυνότητας, όπως αστικά πάρκα, δάση, ποτάμια, ρέματα, κ.α.
Όμως, για τη δημιουργία και λειτουργία έξυπνων και ανθεκτικών πόλεων, πρέπει να αναπτυχθούν και νέες ικανότητες (γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορές) των εμπλεκομένων στελεχών των ΟΤΑ, Περιφερειών ή και ιδιωτικού τομέα και να καθοριστούν προγράμματα επιμορφώσεων, εξιδίεκευσης σπουδών για νέα προφίλ εργασίας.
Μάλιστα, προς αυτή την κατεύθυνση τα ελληνικά πανεπιστήμια (Θεσσαλίας- Ανοιχτο Πανεπιστήμιο) σε συνεργασία με ευρωπαικά έχουν εκπονήσει σχετικα σεμινάρια επιμόρφωσης στελεχών της Αυτοδιοίκησης και άλλων εμπλεκομένων.
Μετά από όσα βλέπουμε να διαδραμματίζονται στη χώρα συμπεραίνουμε ότι έχει αποτύχει ο μηχανισμός. Τα εκπονηθέντα Σχέδια Αντιμετώπισης Καταστροφών αποδείχθηκαν μη επαρκη για την πρόληψη αλλά και για την αντιμετώπιση τόσο των καταστροφικών πυρκαγιών όσο και των πλημμυρών.
Όμως, ένα Σχέδιο Αντιμετώπισης Κρίσεων περιγράφει την αντίδραση σε κατάσταση κρίσης. Κάθε Σχέδιο πρέπει να προσδιορίσει ποιος θα αναλάβει δράση και ποιός θα είναι ο ρόλος του. Στόχος των Σχεδίων διαχείρισης είναι η ελαχιστοποίηση των ζημιών και η επαναφορά των δραστηριότητων το συντομότερο δυνατόν.
Σε κάθε κρίση πρέπει να έχει οριστεί Ηγετική ομάδα που πρέπει να περιλαμβάνει τα άτομα που θα αναλάβουν δράση κατά τη διάρκεια της.
Επίσης, πρέπει να έχει γίνει εκτίμηση κινδύνων, δηλ να έχουν ιεραρχηθεί οι διάφοροι κινδύνους που μπορεί να προκύψουν (από φυσικά ή άλλα αίτια). Να υπάρχει ένα "μητρώο κινδύνων" για τον εντοπισμό και την πιθανότητα εμφάνισης κινδύνων
Ακόμα, προσδιορίζεται ο αντίκτυπος του κινδύνου (χμηλής- υψηλής πιθανότητας) που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την περιοχή και τους κατοίκους της.
Στη συνέχεια, σχεδιάζεται η απόκριση, δηλ για κάθε κίνδυνο που εντοπίζεται, καθορίζονται οι ενέργειες που απαιτούνται, που πρέπει να γίνουν, για να απαντήσει στην απειλή εάν συμβεί
Κάθε Σχέδιο πρέπει να είναι ανθεκτικό. Θα πρέπει να περιλαμβάνει βασικά στοιχεία όπως ένα πρωτόκολλο ενεργοποίησης και επαφές έκτακτης ανάγκης. Χρειάζεται επίσης, συνεργασία με τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε όλοι να καταλαβαίνουν τι πρέπει να κάνουν και πότε.
Τα Σχέδια πρέπει να επανεξεταζονται ώστε να μην υπάρχουν κενά. Το σχέδιο διαχείρισης κρίσεων θα πρέπει να επανεξετάζεται και να ενημερώνεται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, καθώς προετοιμάζει τους οργανισμούς για μια καταστροφή ή απρόβλεπτο γεγονός. Δηλ. με ένα σχέδιο σε εφαρμογή, ο αντίκτυπος της κρίσης στους εργαζόμενους, τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, κοινότητες κ.λπ., μπορεί να μειωθεί. Ειναι σημαντικό η ομάδα να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένη για το απροσδόκητο, ώστε να υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες για μακροπρόθεσμη βλάβη, αλλά και με την σωστή οργάνωση να βοηθήσει στην ανάκαμψη μετά από μια καταστροφή.
Από όλα τα προηγούμενα, τίποτα δεν εφαρμόστηκε τόσο στην περίπτωση της πυρκαγιάς στον Έβρο, όσο και των πλημμυρών στη Θεσσαλία.
Τα εργαλεία υπάρχουν, χρειάζεται κυρίως πολιτική βούληση για την ενεργοποίησή τους αλλά και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού (υπηρεσιακούς παράγονττες, επιστήμονες, εθελοντές ).
Λίγες μέρες πριν τις Αυτοδιοικητικες εκλογές οι υποψήφιοι θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα δουλέψουν πάνω στην πρόληψη και τη κατάστρωση/αναθεώρηση/αναβάθμιση των Σχεδίων ώστε να.μην επαναληφθούν ή τουλάχιστον, να περιοριστούν στο ελάχιστο παρόμοια καταστροφικά φαινόμενα.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου